Kościół Matki Boskiej Bolesnej w Nowej Rudzie

---

Historia

Miejsce to, od osiemnastego wieku, przyciągało pielgrzymów, kiedy to na jego terenie znajdował się drewniany krzyż, prawdopodobnie postawiony przez bernardynów. W roku 1680 mieszkańcy Słupca postanowili wzniesienie kościoła, jako akt wdzięczności za ocalenie od zarazy, która szalała w regionie kłodzkim. W lipcu uzyskano zgodę na budowę od arcybiskupa Pragi, a już w listopadzie tego samego roku kościół został poświęcony ku czci Chrystusowego Świętego Krzyża oraz Najświętszej Bolesnej Matki Maryi Dziewicy, a także wielu innym świętym, którzy mieli chronić przed zarazami, w tym św. Sebastianowi, św. Rochowi, św. Karolowi Boromeuszowi, św. Franciszkowi Ksaweremu i św. Rozalii.

W osiemnastym wieku zamieszkali tam pierwsi pustelnicy, którzy osiedlili się w sąsiedztwie świątyni. Najbardziej znanym z nich był Onufry Roter, który żył w latach 1687-1761 i należał do zakonu minorytów św. Franciszka. W 1752 roku postawiono drugą pustelnię, a w 1801 roku trzecią. W 1816 roku ozdobiono ołtarz, a trzy lata później zainstalowano ambonę. W 1847 roku w kościele umieszczono relikwie Pacyfikusa i Cancydy, którzy byli męczennikami chrześcijańskimi z okresu rzymskiego.

W 1855 roku obok świątyni powstała droga krzyżowa, która została poświęcona przez księdza Teubera z Słupca. Obrazy na kapliczkach, znajdujących się przy drodze, zostały namalowane przez artystę Siegela z Ząbkowic Śląskich. W 1880 roku na ołtarzu umieszczono nową figurę Madonny, wykonaną przez monachijskiego rzeźbiarza Rücknera, na prośbę pustelnika Augusta Teubera. Starsza, barokowa rzeźba została ulokowana w sztucznej grocie obok kościoła.

Na początku XX wieku sanktuarium przeszło remont, podobnie jak stacje drogi krzyżowej. W odpowiedzi na wzrastający ruch pątniczy w XIX wieku, stworzono połączenie drogowe ze Słupca. W 1909 roku Kłodzkie Towarzystwo Górskie otworzyło na Górze Wszystkich Świętych schronisko Luckasbaude, a cztery lata później wieżę widokową Moltketurm. W latach 1885-1930 w pustelni mieszkał kolejny pustelnik, Anton Hertelt, znany jako brat Felix, któremu poświęcono tablicę pamiątkową wmurowaną w ścianę kościoła.

Po II wojnie światowej, sanktuarium zaczęło tracić na znaczeniu i z biegiem lat stopniowo popadało w ruinę. W latach 80. XX wieku była już całkowicie zniszczona, z zawalonym dachem i uszkodzonymi ścianami. Odbudowę przeprowadzono i kościół został ponownie konsekrowany dopiero w roku 1996, kiedy to w nowy ołtarz główny wmurowano relikwie świętych męczenników rzymskich. Od 15 września 2002 roku świątynia nosi tytuł Sanktuarium Ziemi Noworudzkiej.

Architektura

Świątynia wyróżnia się planem prostokąta, który nadaje jej klasyczną formę. Prezbiterium, kwadratowe i pokryte kopułą, zwieńczone jest eleganckim hełmem, co dodaje całości charakteru.

Nawa kościoła jest przykryta dachem dwuspadowym, co jest typowe dla tego rodzaju budowli. Na fasadzie głównej, uwagę zwraca portal zamknięty trójkątnym tympanonem, który stanowi centralny punkt wejściowy do świątyni. Obok niego, ulokowany jest drugi portal, który charakteryzuje się skromniejszym wyglądem.

Warto również zauważyć, że po obu stronach frontowej elewacji oraz w trójkątnym szczycie znajdują się nisze, które wzbogacają architektoniczny ogólny wygląd budynku, nadając mu elegancji i stylu.

---

Oceń: Kościół Matki Boskiej Bolesnej w Nowej Rudzie

---