Kościół poświęcony śniątemu Mikołajowi to rzymskokatolicki obiekt sakralny, który pełni funkcję parafialną i jest integralną częścią dekanatu Nowa Ruda, wchodzącego w skład diecezji świdnickiej.
Usytuowany w malowniczej dzielnicy Centrum Nowej Rudy, ten kościół przyciąga zarówno wiernych, jak i turystów zainteresowanych historią i architekturą obiektów sakralnych w regionie.
Historia
W Nowej Rudzie znajduje się interesujący kościół św. Mikołaja, którego historia sięga XVI wieku. Świątynia, będąca pierwotnie ewangelickim obiektem, została wzniesiona w stylu późnogotyckim w 1515 roku.
W 1623 roku doszło do przejęcia kościoła przez katolików, co znacząco wpłynęło na jego dalsze losy. Niestety, w 1884 roku budynek uległ zniszczeniu w wyniku pożaru, co postawiło przed społecznością wyzwanie jego odbudowy.
W latach 1885–1887 nastąpiła odbudowa obiektu w stylu neogotyckim, a projekt tego niezwykłego kościoła wykonał architekt Joseph Ebers, wspierany przez Josepha Elsnera.
Kościół był poddawany remontom, które miały miejsce w 1968 roku oraz w kolejnych latach 1970–1975.
Architektura
Kościół św. Mikołaja w Nowej Rudzie, to imponujący obiekt religijny, wyróżniający się trzynawową halową konstrukcją. Jego długość wynosi około 72 metrów, a szerokość to 22 metry. Bryła tej wyjątkowej świątyni charakteryzuje się skomplikowanym rozczłonkowaniem, z wyraźnie wydzielonym, wielobocznie zakończonym prezbiterium oraz bocznymi nawami, które są zamknięte w jednolity sposób.
Wieża kościoła zwieńczona jest strzelistym hełmem, którego narożniki zdobione są małymi hełmami-sterczynami. Na kalenicy dachu dumnie wznosi się bardzo smukła, czworokątna sygnaturka, która dodaje całości elegancji. Wnętrze kościoła pokryte jest sklepieniami, a jego bogate detale z cegły są typowe dla stylu neogotyckiego. Wśród tych detali znajdują się opaski okienne, portale, fryzy oraz przypory.
Wnętrze kościoła pełne jest jednolitego, neogotyckiego wyposażenia, które pochodzi z końca XIX wieku. Można tam znaleźć piękne, drewniane, polichromowane ołtarze oraz drewniany prospekt organowy. Niektóre elementy liturgiczne mają wielką wartość historyczną. Z wcześniejszej świątyni zachowały się również niezwykle cenne przedmioty, takie jak chrzcielnica z piaskowca, datowana na XIII wiek, oraz gotycka kamienna figura św. Krzysztofa z 1511 roku.
Dodatkowo, w kolekcji znajdują się gotycka, drewniana, polichromowana figurka Matki Bożej z XV wieku oraz późnogotycka figura św. Jana Nepomucena z XVI wieku. Te zabytki są świadectwem bogatej historii oraz tradycji, jakie kryje w sobie kościół św. Mikołaja.
Organy
W 1890 roku, firma Schlag & Söhne zrealizowała budowę organów, które dziś są uznawane za jedne z największych zachowanych mechanicznych organów tej manufaktury. Instrument, oznaczony jako opus 310, zachwyca swoją unikalną konstrukcją, która obejmuje wiatrownice z bocznymi klapkami, zaprojektowanymi według autorskich pomysłów producenta. Ostatnie prace remontowe przeprowadziła firma organmistrzowska z Wrocławia, co podkreśla dbałość o zachowanie historycznego dziedzictwa.
Dyspozycja instrumentu:
Manuał I | Manuał II | Manuał III | Pedał |
---|---|---|---|
1. Pryncypał 8’ | 1. Klarnet 8’ | 1. Progr. Har 2–3x | 1. Puzon 32’ |
2. Gamba 8’ | 2. Rurflet 8’ | 2. Gedakt 16’ | 2. Majorbas 32’ |
3. Tuba 8’ | 3. Portunal 8’ | 3. Obój 8’ | 3. Oktawa 4’ |
4. Burdon 16’ | 4. Gemshorn 8’ | 4. Prync. Skrzyp 8’ | 4. Kwintbas 10 2/3’ |
5. Pryncypał 16’ | 5. Salicet 8’ | 5. Aeolina 8’ | 5. Gamba 16’ |
6. Fagot 16’ | 6. Pryncypał 8’ | 6. Voxcelestis 8’ | 6. Wiolon 16’ |
7. Holflet 8’ | 7. Mikstura 5x | 7. Gedakt 8’ | 7. Prync. Bas 16’ |
8. Gedakt 8’ | 8. Kwinta 2 2/3’ | 8. Traversflet 4’ | 8. Puzon 16’ |
9. Kwinta 2 2/3’+2’ | 9. Kwintaton 16’ | 9. Oktawa 4’ | 9. Trąbka 8’ |
10. Kornet 3–5x | 10. Wiolina 4’ | _ | 10. Kornet 3x |
11. Mikstura 5x | 11. Rurflet 4’ | _ | 11. Cello 8’ |
12. Trąbka 8’ | 12. Róg nocny 2’ | _ | 12. Oktawbas 8’ |
13. Oktawa 4’ | _ | _ | 13. Fletbas 8’ |
14. Flet 4’ | _ | _ | 14. Subbas 16’ |
15. Pikolo 2’ | _ | _ | _ |
Przypisy
- Nowa Ruda ( Kościół św. Mikołaja) [online], musicamsacram.pl [dostęp 15.02.2024 r.]
- Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 17.05.2016 r.]
- O mieście – Zabytki Nowej Rudy. Nowaruda.info. [dostęp 17.05.2016 r.]
- a b c d e f g h i j Marek Staffa: Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 11: Góry Sowie, Wzgórza Włodzickie. Wrocław: I-Bis, 1994, s. 267.
- Janusz J. Czerwiński, Ryszard R. Chanas, Dolny Śląsk – przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka, 1977 r., s. 281-284.
Pozostałe obiekty w kategorii "Kościoły":
Parafia św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Nowej Rudzie | Kościół św. Anny w Nowej Rudzie | Kościół św. Barbary w Nowej Rudzie | Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Nowej Rudzie | Kościół Matki Boskiej Bolesnej w Nowej Rudzie | Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Nowej Rudzie | Kościół Bożego Ciała w Nowej Rudzie | Kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Nowej Rudzie | Klasztor ss. salezjanek w Nowej RudzieOceń: Kościół św. Mikołaja w Nowej Rudzie